Data van het KNMI is te downloaden via het KNMI Dataplatform. De meeste data die u hier vindt is vrij beschikbaar. KNMI kan ook advies geven en dienstverlening leveren bij het beschikbaar stellen van meteorologische gegevens van en namens Europese meteorologische organisaties.
Via het KNMI Dataplatform kunt u zoeken in de catalogus naar een specifieke dataset. Hier vindt u de metadata van een dataset en meer informatie over de toegang tot deze dataset via de API (Application Programming Interface). Het Developer Portal geeft verdere toelichting over het downloaden via onze API's en hoe u hiermee aan de slag kunt.
Open Data
De overheid wil informatie zoveel mogelijk beschikbaar maken via open data en open standaarden. Zo kunnen gegevens makkelijker uitgewisseld worden. Overheidsgegevens zijn beschikbaar als open data voor hergebruik van derden. Met het beschikbaar stellen van open data voor hergebruik wordt bedoeld dat deze data actief en gratis als downloadbare bestanden worden aangeboden.
De verstrekking van deze open data vindt plaats conform de CC BY 4.0 licentie van Creative Commons, wat onder meer inhoudt dat de gebruiker van de data dient te vermelden dat deze afkomstig zijn van het KNMI.
Wet- en regelgeving omtrent open data
Er zijn een aantal wetten en richtlijnen die het delen van open data bevorderen. In 2024 is de Wet implementatie open data richtlijn inwerking getreden. De Europese Open data richtlijn is geïmplementeerd in de vernieuwde Nederlandse Wet hergebruik van overheidsinformatie (Who). Met hergebruik wordt in deze wet het gebruik bedoeld van openbare gegevens die zich bij een overheidsorganisatie bevinden, voor een ander doel dan waarvoor de gegevens oorspronkelijk zijn geproduceerd of verzameld. Het doel van de Who is economische meerwaarde uit overheidsinformatie te creëren, publieke informatie toegankelijker maken en het bevorderen van digitale innovatie.
Ook is sinds de implementatie van de Open data richtlijn een Europees vastgestelde lijst van hoogwaardige datasets (High-value datasets) beschikbaar. Deze datasets moeten in machinaal leesbaar formaat en gratis via API’s beschikbaar worden gesteld. Hiervoor is een lijst opgesteld met thematische categorieën van datasets die kunnen worden aangemerkt als High-value datasets, waaronder de voor het KNMI relevante categorieën ‘Aardobservatie en milieu’ (bijvoorbeeld geologie) en ‘Meteorologische data’.
Voor geografische data gelden sinds 2007 de Europese richtlijn INSPIRE (De Richtlijn inzake Infrastructuur voor Ruimtelijke Informatie in de Europese Gemeenschap). Deze richtlijn verplicht overheden tot het delen van milieugegevens in het ruimtelijk domein. In Nederland worden alle koppelingen naar INSPIRE datasets verzameld en gedeeld in het Nationaal Georegister. De INSPIRE-data van alle Europese lidstaten zijn verzameld op het Europese INSPIRE Geoportal. De KNMI High-value datasets worden vanuit het KNMI Dataplatform gepubliceerd in het nationaal georegister. High-value datasets hebben in de KNMI datacatalogus de tag 'HVD'.
Een andere wet die gaat over het openbaar maken van informatie is de Wet open overheid (WOO). Deze wet regelt welke overheidsinformatie openbaar is en hoe iemand die kan aanvragen. Eén van de plichten voor overheden onder de Woo is actieve openbaarmakingsplicht.
Markt en overheid
De verhoudingen tussen markt en overheid worden onder andere gereguleerd door de Mededingingswet, waarin de gedragsregels Markt en Overheid zijn opgenomen.
Als het gaat om het beschikbaar stellen van operationele, weergerelateerde producten en diensten buiten de Rijksoverheid geldt als beleidsuitgangspunt dat in beginsel niet wordt getreden in de bestaande marktverhoudingen. Welke producten en diensten op het gebied van weer worden geleverd, wordt grotendeels bepaald door de vraag van opdrachtgevers of afnemers. Uiteraard binnen het wettelijk kader en de wettelijke taken van het KNMI.
Wettelijke taken van het KNMI zijn bijvoorbeeld wetenschappelijk onderzoek (naar geofysische verschijnselen zoals weer, klimaat, seismologie en space weather en de impact daarvan op de samenleving), de algemene weerberichten, weerwaarschuwingen, informatie over aardbevingen, de nationale klimaatscenario’s en het onderhouden van het nationale meetnet.
Meteorologie en seismologie
Hieronder verwijzen we naar de Wet en Regeling van taken Meteorologie en Seismologie die per 1 januari 2016 van kracht is: